ماساژ پا با هدف قرار دادن مراکز پاداش مغز و همچنین بخش‌هایی از مغز که مسئول تعدیل درد هستند، بر مغز تاثیر می‌گذارد.
 

مقدمه

بررسی های بسیاری درباره جنبه های فیزیکی و اثرات درمانی ماساژ پا روی بدن سخن گفته اند به این ترتیب که جریان خون و ترشح غدد لنفاوی را افزایش می‌دهد و به کاهش درد مفاصل کمک می‌کند. با این حال بسیاری مطالعات سایر فواید ماساژ پا را نیز کشف کرده‌اند از جمله کاهش درد، کمک به بهبود جریان خون و کم شدن ضربان قلب، و کمک به برخی از مشکلات سلامت روان مانند اضطراب و افسردگی. این مزایا به دلیل ترکیبی از اثرات فیزیکی ماساژ و جنبه‌ی روانی و اجتماعی ماساژ پا است.

اکثر مزایای بالا با هر نوع ماساژی رخ می‌دهد، گرچه بعضی از مزایای ماساژ پا منحصر به فرد هستند، از جمله افزایش تعادل، افزایش حس و محدوده‌ی حرکت پا. تمرکز اصلی بازتاب‌درمانی، نوعی ماساژ که ما در این مقاله نیز بررسی خواهیم کرد، روی احساس است.
 

مهمترین فواید ماساژ پا برای سلامتی بدن و روان

۱) ماساژ پا اندورفین را افزایش می‌دهد
تقریبا همه می‌دانند که اندورفین برای ما مفید است. اندورفین خواه از طریق ورزش و خواه از طریق خوردن شکلات، به عنوان هورمون خوشبختی عمل می‌کند، درد و ناراحتی ما را از بین می‌برد و آن‌چه برای‌مان باقی می‌گذارد شادمانی است.

ماساژ با اندورفین چه ارتباطی دارد؟ مطالعات مختلفی برای بررسی اثرات خاصی که ماساژ پا روی افراد مختلف با طیف وسیعی از اختلال دارند انجام شده‌است. این مطالعات افزایش قابل‌توجهی را در میزان آزاد شدن اندورفین مشاهده کرده‌اند. این آزاد شدن اندورفین مسئول برخی از اثرات تجربه شده در طول ماساژ پا است. این اثرات عبارتند از افزایش احساس آرامش، کاهش درد و استرس و کمک به مدیریت اضطراب و افسردگی.

ماساژ بافت، چه پاها و چه قسمت‌های دیگر بدن، به شما احساس خوبی می‌دهد. ماساژ اندورفین را فعال می‌کند که در اطراف بدن و مغز شما جریان دارند و باعث شادی، آرامش عضلات و کاهش درد می‌شوند.

* جمع‌بندی: ماساژ پا باعث آزاد شدن اندورفین می‌شود‌، هورمونی که مزایای آن برای بدن عبارتند از کاهش استرس، افزایش شادی و کمک به مدیریت درد و مدیریت برخی از اختلالات سلامت روان.
 
۲) ماساژ پا قسمت‌هایی از مغز را که مرتبط با پاداش و کنترل درد هستند، فعال می‌کند
یک مطالعه‌ با قرار دادن بیماران در یک اسکنر MRI قبل از انجام بیست ثانیه ماساژ، به بررسی تاثیر ماساژ پا روی بزرگسالان سالم پرداخت. این مطالعه، فعال شدن مراکز پاداش را در مغز نشان داد. جالب توجه است، هر چند هم ماساژ دست و هم ماساژ پا انجام شد، مراکز پاداش تنها زمانی فعال شدند که ماساژ روی پا صورت گرفت. فعال شدن مراکز پاداش با افزایش احساس آرامش و کاهش استرس گزارش شده توسط شرکت‌کنندگان مرتبط است.

یکی دیگر از مطالعات، فعال‌سازی بخش‌هایی از قشر سینگولیت را نشان داد، زمانی که سه نوع ماساژ (ماساژ سوئدی، ماساژ بازتاب‌درمانی با ماساژ با یک شی) روی پا اعمال شد. قشر سینگولیت مسئول بسیاری از چیزهاست، از جمله تعدیل درد و ارتباط بین حوادث خارجی و حافظه و احساسات. بنابراین، فعال‌سازی در این ناحیه مغز نشان می‌دهد زمانی که پای تعدیل واکنش بدن نسبت به درد و برخی محرک‌های خاص به میان می‌آید، ماساژ پا ممکن است مفید باشد.

* جمع‌بندی: ماساژ پا با هدف قرار دادن مراکز پاداش مغز، و همچنین بخش‌هایی از مغز که مسئول تعدیل درد هستند، بر مغز تاثیر می‌گذارد.
 
۳) ماساژ پا بر میزان کورتیزول (گاهی اوقات) و استرس (همیشه) تاثیر می‌گذارد
با توجه به موارد فوق، جای هیچ گونه شگفتی نیست که ماساژ تمام انواع نیز بر سطوح کورتیزول تاثیر می‌گذارد. کورتیزول هورمون استرس است. این هورمون مشکلات زیادی در بدن ما ایجاد می‌کند – افزایش ضربان قلب، فشار خون و اضطراب. ماساژ پا به میزان قابل‌توجهی سطوح استرس گزارش شده در بسیاری از گروه‌های مختلف را کاهش داده‌است.

بدون تردید کاهش استرس چیز خوبی است – بدون استرس آدم‌ها می‌توانند روزهای خود را بدون نگرانی در پیش بگیرند، و فضای بیش‌تری برای فکر کردن و تمرکز روی موضوعات و کارهای مهم‌تر داشته باشند. ماساژ پا باعث کاهش استرس در دانشجویان سالم، زنان مبتلا به افسردگی پس از زایمان و زنان میانسال در مناطق روستایی شده‌است. این نتیجه حتی زمانی که مطالعات متوجه کاهش قابل‌توجهی در کورتیزول نشدند، مشاهده شد.

این حقیقت که استرس در همه‌ی گروه‌ها (دانشجویان کارشناسی، زنان مبتلا به افسردگی پس از زایمان و زنان میانسال) کاهش یافت نشان می‌دهد که هرچند ممکن است عوامل دیگر نیز در این میان نقش داشته باشند، اما ماساژ پا همچنان راه موثری برای کاهش میزان استرس است.

* جمع‌بندی: ماساژ پا باعث کاهش سطح استرس می‌شود. در برخی مطالعات، تنها کاهش کوچکی در سطح کورتیزول همراه با این تاثیر وجود داشت، در حالی که برخی مطالعات کاهش هورمون استرس را به میزان قابل‌توجهی نشان دادند.
 
۴) ماساژ پا بر ما تاثیر می‌گذارد زیرا سبب می‌شود که حس مورد مراقبت قرار گرفتن را داشته باشیم
مطالعه‌ای در مورد اثرات ماساژ پا و بازتاب‌درمانی به بررسی این موضوع پرداخت که آیا شرکت‌کنندگان مبتلا به نوع پیشرفته‌ی سرطان در صورت ادغام ماساژ پا و رفلکسولوژی پا با برنامه‌های درمانی و مراقبتی آن‌ها، تغییرات خلقی را تجربه می‌کنند یا خیر. بیش‌تر شرکت‌کنندگان افزایش قابل‌ملاحظه‌ای را در اوضاع سلامتی گزارش دادند. همین نتیجه در بیماران حاضر در مطالعه‌ی روی تاثیر ماساژ پا در بخش مراقبت‌های ویژه، مشاهده شد.

انسان‌ها موجوداتی اجتماعی هستند و ما عمدتا بر اساس هورمو‌ن‌ها و داروها عمل نمی‌کنیم. هنگامی که کسی زمان را صرف آسایش شما می‌‌کند، احساس خوبی خواهید داشت. این احساس به نوبه خود موجب آزاد شدن هورمون‌ها در مغز شما می‌شود و یک حلقه بازخورد مثبت ایجاد می‌کند. ما احساس خوبی داریم، زیرا از ما مراقبت می‌شود. بنابراین، هورمون‌هایی را آزاد می‌کنیم که باعث می‌شوند ما احساس خوبی داشته باشیم و سپس ما ماساژ را با چیزی که برای ما خوب است، ارتباط می‌دهیم.

چنان‌چه در بالا دیدیم، ماساژ پا بر مراکز لذت مغز ما و سطوح اندورفین تاثیر می‌گذارد و استرس را کاهش می‌دهد. در حالی که برخی مطالعات نشان می‌دهند که تغییرات قابل‌توجهی در بیولوژی ناشی از ماساژ وجود دارد، هیچ راهی برای حذف جنبه‌ی اجتماعی ماساژ پا از مطالعات وجود ندارد. بنابراین، احتمال زیادی وجود دارد که ماساژ پا اثرات خاص خود را داشته باشد، حتی بیش‌تر احتمال دارد که جنبه‌ی اجتماعی ماساژ پا بخش مهمی از آن باشد.

* جمع‌بندی: مورد مراقبت قرار گرفتن یک نیاز اجتماعی است و جنبه‌ی مهمی از دریافت ماساژ پا است. مطالعات زیادی  کاهش استرس، درد و اضطراب را گزارش دادند، اما از آن‌جایی که نمی‌توان تغییرات آماری قابل‌توجه را در نشانگرهای زیستی برای توضیح این تاثیر پیدا کرد، احتمالا جنبه‌ی اجتماعی ماساژ پا نقش مهمی‌ دارد.

ادامه دارد...

منبع: تحریریه سایت کسب و کر بازده- سارا فیضی